دکتر مهناز امینی، عضو هیات علمی گروه داخلی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با همکاری دکتر هادی شهرکی دستگاه سنجش فعالیت خواب مچی را با قابلیت ارائه الگوی بهداشت خواب طراحی کرده و با شماره ۹۱۷۸۳ به ثبت اختراع رسانده است.

امینی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این زمینه اظهار کرد: به وسیله این دستگاه می‌توان اختلالات ریتم سیرکادین را تشخیص داد، الگوی خواب و بیداری را مشخص و آن را اصلاح کرد.

وی با اشاره به اینکه نمونه خارجی این دستگاه با هزینه‌ای بالغ بر چهار هزار دلار خریداری می‌شود، اظهار کرد: دستگاه حاضر با هزینه تمام شده‌ای حدود دو میلیون تومان تولید شده است.

امینی گفت: خواب بخش مهمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهد. اینکه چه میزان از شبانه روز را در خواب یا بیداری می‌گذرانیم، توسط ریتم سیرکادین تعیین می‌شود. 

وی خاطرنشان کرد: ریتم سیرکادین تعیین کننده اصلی ساعت خواب و احساس خواب آلودگی  و یا بیدار شدن و برخاستن از بستر است. 

وی با اشاره به اینکه عوامل دیگری همچون میزان نور محیط، سفر در طول جغرافیایی و ساعت کار نیز بر ساعت خواب تاثیر می‌گذارند، تصریح کرد: برخی از اختلالات ریتم سیرکادین شامل کوتاه‌تر یا طولانی‌تر شدن ریتم سیرکادین نسبت به زمان ٢٤ ساعت است. گاهی این ریتم کاملا نامنظم است و فرد هیچ الگوی قابل پیش‌بینی از ساعت به خواب رفتن و بیدار شدن ارائه نمی‌دهد. 

دکتر امینی تاکید کرد: ریتم سیرکادین بطور طبیعی کمی بیشتر از ٢٤ ساعت است. بدین معنی که اگر در شرایطی قرار بگیریم که نور محیط را درک نکنیم، هر روز کمی دیرتر از روز قبل بیدار می‌شویم. ولی آنچه تنظیم کننده ساعت خوابیدن یا بیدار شدن ما است، مجموعه‌ای از این عوامل است. 

وی با اشاره به اینکه به چند روش شامل پرسشنامه، تکمیل لاگ و استفاده از اکتی گراف می‌توان اختلالات ریتم سیرکادین را بررسی کرد، اظهار کرد: در روش اکتی گراف به کمک حسگرهای دقیقی که درون یک دستگاه در ابعاد ساعت مچی طراحی شده و با باتری‌هایی که با عمر طولانی کار می‌کند، سیکل خواب و بیداری فرد در بازه زمانی به مدت یک تا دو هفته سنجیده می‌شود. 

امینی افزود: این روش غیرتهاجمی، ارزان و سبک بوده و تداخلی با زندگی فرد ایجاد نمی‌کند. 

بر اساس اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، وی تصریح کرد: قرار گرفتن در معرض نور زیاد در ساعات عصر و شب تاثیر نامناسبی بر روی ریتم سیرکادین و تنظیمات داخلی بدن که سبب احساس نیاز به خواب می‌شوند، دارند. یکی از بهترین روش‌ها برای کمک به پزشک در درمان اختلالات ریتم سیرکادین، محدود کردن ساعت استفاده از وسایل الکترونیکی مانند تبلت، موبایل و رایانه بویژه در ساعات عصر و شب است.