ديدم که جانم مي‌رود

 

انسان براي نيل به مقصود روحاني و كمال معنوي و سير به سوي مبدأ و ميعادگاه خويش ابزاري لازم دارد تا با تمسك به آن بندهاي تنيده به دور جان اسير در غربت غربيه و چاه ظلماني را گسسته به سوي جانان طيران نمايد، اين مفهوم و موضوع امري است كه در ساير اديان الهي نيز معمول بوده و مومنين به اديان ديگر هم براي تطهير روح از غبار نفس اعمال و رياضاتي را مرعي مي‌دارند و مركبي براي سير روحاني برمي‌گزينند.دين مبين اسلام كه بر پايه توحيد بي‌شائبه و محض بنا نهاده شده و يگانه هستي‌بخش را بي‌هيچ آلايشي مي‌نماياند، دستوراتي براي تكامل روحي ابناء بشر عرضه داشته تا عام و خاص از آن مستفيض شده و با تمسك به آن از معنويت نهفته در باطن عالم و مبدأ فياض بهره‌مند شوند، دستوراتي كه با انجام آنها روح و جسم آدمي تطهير مي‌شود و جان انسان متوجه غيب مكنون مي‌گردد و مرغ جان در قفس تن بال و پري مي‌گشايد و ياد وطن حقيقي خويش مي‌نمايد، شايد كه اين زندان بشكند و به آسمان قرب الهي طيران نمايد.يكي از اين اعمال براي تهذيب نفس، روزه است كه حق‌تعالي آن را براي مومنين وضع نموده تا با تقليل غذاي جسم، متوجه و مشتاق غذاي روح گردند و آن را طلب نموده و طعم خوش آن را بچشند، چنانچه مولوي در مثنوي شريف دعوت مي‌كند انسان‌ها تا چند روزي را امتحان كنند در صيام و دهان از غذاي مادي و جسماني ببندند تا دهاني ديگر كه خورنده غذاها و لقمه‌هاي رازآميز و معنوي است، بازگردد.

چند خوردي چرب و شيرين از طعام

امتحان كن چند روزي در صيام

در عرفان‌نامه در اين باره آمده است:

(في السماء رزقكم) [بايد] دانست كه جنبه ملكوتي غذاها، غذاي انسان است نه جنبه ناسوتي، لذا خدا فرموده كه روزي شما در آسمان است يعني در ملكوت است.آدمي با روزه‌گرفتن و تقليل خوردن و آشاميدن مشتاق اين لذايذ روحاني و ملكوتي مي‌گردد و جان وي از اين غذاها كه به تعبير عرفاني مائده‌هاي آسماني ناميده مي‌شوند، استفاده مي‌كند تا جان خود را فربه سازد.روزه باعث مي‌گردد اندكي از قواي جسمي تحليل رفته و در نتيجه منهيات نفساني كاسته مي‌گردد و در اثر اين امر قدرت روحي افزون مي‌شود و توجه به غيب و غيب‌آفرين بيشتر و عميق‌تر مي‌گردد و شايد يك معني اسارت شيطان در اين ماه همين مفهوم باشد.سخن در فضيلت روزه و ماه رمضان بسيار است و خداوند تفضلي بر مومنان در اين ماه فرموده و ايشان را به ضيافتي روحاني طلبيده تا از اين خوان گسترده به قدر تشنگي و گشنگي خويش برگيرند و توشه‌اي بچينند و از اين باغ گل برگي برگيرند و از عظمت اين ماه است كه در آن قرآن بر جان پاك پيامبر اسلام(ص) از غيب مطلق نازل شده تا شفا و رحمتي باشد بر مومنين(هو شفاء و رحمه للمومنين) و سيراب نمايد تشنگان درياي وصال حضرت دوست را، و نيز در اين ماه است شب قدر كه افضل شب‌ها ست و در اين شب است كه نه انسان به آسمان مي‌رود بلكه گويي آسمانيان به سوي زمينيان مي‌آيند و به فرموده قرآن؛ روح القدس و فرشتگان الهي بر زمين فرود مي‌آيند(تنزل الملائكه و روح فيها باذن ربهم من كل امر) و زمينيان را آسماني مي‌كنند و ناسوتيان را ملكوتي و به قول حافظ:

ساكنان حرم ستر عفاف ملكوت

با من خاك نشين باده مستانه زدند

و در اين ماه است كه فرق مبارك علي(ع) صاحب ولايت كليه و قرآن ناطق شكافته مي‌شود و قلب مومنان نيز در اين تعزيت دو نيم مي‌گردد، وجود جسماني سرحلقه فتوت در عالم از ميان مردم مي‌رود و حيات عاريتي را كه مي‌فرمودند از آب بيني بزي برايم پست‌تر است به دنياداران واگذاردند و اين است حال عاشقان در فرقت مولاي خويش كه:

در رفتن جان از بدن گويند هر نوعي سخن

من خود به چشم خويشتن ديدم كه جانم مي‌رود





تاريخ : جمعه 20 مرداد 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |