زبان عضوي است كه ميتواند در جهات مختلف حركت داشته باشد و از اين رو ميتواند در گفتار و اداي كلمات نقش مهمي داشته باشد. در حقيقت، كنترل عضلاني زبان اين امكان را فراهم ميكند تا بتوانيم غذا بخوريم و صحبت كنيم.روي بافت عضلاني و بافت چربي تشكيل دهنده ساختار زبان يك پوشش مخاطي قرار دارد. پوشش دو لايه زبان به عنوان مانعي در برابر ورود عوامل ميكروبي و بيماريزا به دستگاه گوارش عمل ميكند. همچنين پوشش مخاطي زبان، ترشحكننده مايع مخاطي است كه در مرطوب نگه داشتن دهان و كمك به جويدن غذايي كه ميخوريم، نقش مهمي دارد. زبان عضوي است كه در چشايي نيز نقش بسيار مهمي دارد. در گذشته گفته ميشد، زبان قويترين عضو ماهيچهاي بدن است، اما بايد گفت كه اين عضو را نميتوان يك بافت ماهيچهاي يا عضلاني قوي به شمار آورد، بلكه اين وظايف مهم زبان است كه موجب ميشود به عنوان يك عضو مهم و حياتي شناخته شود. زبان متشكل از الياف عضلاني اسكلتي است. بر خلاف عضلات قلب و ماهيچههاي صافي كه در ساختار بسياري از ديگر اعضاي بدن و دستگاه گوارش وجود دارد، ماهيچههاي اسكلتي را ميتوان به صورت ارادي تحت كنترل قرار داد. اين ويژگي حركت زبان را تسهيل ميكند. بسياري بر اين باورند كه بايد زبان را نيز از بخشهاي فرعي دستگاه گوارش به شمار آورد كه به كمك لبها غذا را بين دندانهاي بالايي و پاييني نگه ميدارد تا بخوبي جويده و نرم شود. از سوي ديگر زبان يكي از اندامهاي حسي است كه اطلاعات مربوط به طعم و مزه غذاها را به مغز ارسال ميكند و توانايي دارد تا نسبت به فشار، گرما و درد نيز از خود واكنش نشان دهد. جوانههاي چشايي در داخل برآمدگيها روي سطح زبان قرار دارد. اين برآمدگيها اصطكاك ميان سطح زبان و غذا را افزايش ميدهد. در هر جوانه چشايي سلولهايي وجود دارد كه در بردارنده 50 درصد از سلولهاي گيرنده چشايي است. اين گيرندههاي اختصاصي تحت تاثير ساختار شيميايي مواد غذايي تحريك ميشود. گيرندههاي چشايي نسبت به مزههاي اصلي كه عبارتند از شيريني، شوري، تلخي، ترشي و خوشطعمي است، از خود واكنش نشان ميدهند. زماني كه يك عامل محرك يك گيرنده چشايي را فعال ميكند، ارتباط بين گيرنده و سلول عصبي برقرار ميشود و يك پيغام عصبي به بخش چشايي كه در بخش قشر مغز قرار دارد، مخابره ميشود. مغز نيز اطلاعات دريافتي را پردازش كرده و به عنوان اطلاعاتي درباره طعم و مزه غذاها تفسير ميكند. علاوه بر زبان به كمك ديگر بخشهاي مختلف دهان تركيب و بافت ماده غذايي، نرمي، چربي، ميزان چسبندگي و همچنين غلظت آن را نيز ميسنجد.
منبع: Howstuffworks |
.: Weblog Themes By Pichak :.