تحلیل اعلانیه‌‌ی جنگل‌‌های نیویورک (NYDF) حاکی از آن است که این توافق‌‌نامه در اجرای تعهدات اصلی خود شکست خورده است. بنابر این اعلانیه که در سال ۲۰۱۴ و در حاشیه‌‌ی نشست اقلیمی سازمان ملل متحد به تأیید اعضا رسیده بود، دولت‌‌ها متعهد شده بودند نرخ جنگل‌‌زدایی در جهان را تا سال ۲۰۲۰ به نصف برسانند و نهایتا نیز تا سال ۲۰۳۰، آن را به‌‌کلی متوقف کنند.

اعلانیه‌‌ی جنگل‌‌های نیویورک توافق قانونی داوطلبانه و غیرتعهدآوری است که به‌منظور اقدام علیه جنگل‌‌زدایی تنظیم شده است. این توافق‌‌نامه اولین‌‌بار در سپتامبر ۲۰۱۴ در نشست اقلیمی سازمان ملل امضا شد و پس‌از‌آن، در اکتبر ۲۰۱۷ به امضای ۴۰ دولت و ۵۷ شرکت چندملیتی و ۵۸ سازمان غیردولتی رسید.

حال کارشناسان می‌‌گویند با وجود توافق‌ها، روند جنگل‌‌زدایی در جهان همچنان با سرعتی هشداردهنده در جریان است؛ به‌گونه‌ای که تمامی دستاوردهای جهان را در مقابله با تغییرات اقلیمی درمعرض تهدید قرار داده است. مقاله‌‌ی انتقادی اعضای تحلیل NYDF که ائتلافی متشکل از ۲۵ سازمان گوناگون است، چشم‌‌اندازی هولناک از تداوم روند نابودی جنگل‌‌های جهان ارائه می‌‌کند.

شتاب‌گرفتن جنگل‌‌زدایی

شارلوت استرک، هم‌‌بنیان‌‌گذار و مدیر Climate Focus، می‌‌گوید از زمان اجرایی‌شدن NYDF از پنج سال پیش تاکنون، روند جنگل‌‌زدایی در جهان نه‌‌تنها تداوم یافته؛ بلکه درواقع شدت نیز گرفته است. گزارش اخیر می‌‌گوید میزان انتشار سالیانه‌‌ی کربن درنتیجه‌‌ی جنگل‌‌زدایی در جهان معادل کل گازهای گل‌خانه‌‌ای تولیدشده در اتحادیه‌‌ی اروپا بوده است. طبق آمار، بین سال‌‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ به‌‌طور میانگین هرساله مساحتی معادل وسعت کل بریتانیا از جنگل‌‌های جهان نابود شده‌‌اند.

تصویری هوایی از یکی از سایت‌های غیرقانونی قطع درختان در برزیل

قطع جنگل‌‌های استوایی به‌‌تنهایی ۹۰ درصد از کل جنگل‌‌زدایی جهان را شامل می‌‌شود. در این میان، بیش‌ترین حجم قطع درختان در حوزه‌‌ی آمازون شامل کشورهای بولیوی، برزیل، کلمبیا و پرو روی داده است. کریگ هانسون، قائم‌مقام گروه غذا، جنگل، آب و اقیانوس در انستیتوی منابع جهانی، یافته‌‌های جدید را «گزارشی مختلط» توصیف می‌‌کند. او در مصاحبه‌‌ای با خبرنگاران می‌‌گوید:

نقاطی در جهان وجود دارند که در آن‌‌ها با نابودی شدید جنگل های نخستین مواجه هستیم؛ بنابراین، باید اقرار کرد در مبارزه‌‌ی خود برای توقف جنگل‌‌زدایی شکست خورده‌‌ایم. در مناطق دیگر، شاهد رشد درختانی تازه در حوزه‌‌ی روستایی بوده‌‌ایم؛ اما هنوز تعداد جنگل‌‌های جهان به‌‌طور کلی در حال کاهش است.

ظهور کانون‌های جنگل‌زدایی تازه

نکته‌‌ی نگران‌‌کننده این است که گویا کانون جنگل‌‌زدایی جدیدی در غرب آفریقا در حال ظهور است. در پنج سال گذشته، نرخ قطع درختان در جمهوری دموکراتیک کونگو دوبرابر شده است.

با وجود چشم‌‌انداز ناامیدکننده، گزارش اخیر به برخی گام‌‌های مثبت کشور اندونزی نیز اشاره کرده است؛ کشوری که سالیان دراز با معضل ویرانگر جنگل‌‌زدایی مواجه بود. نویسندگان گزارش می‌‌گویند اقدامات سیاسی نظیر ممنوعیت‌‌های وضع‌‌شده‌ی رئیس‌‌جمهور اندونزی عامل تأثیرگذاری بوده است. با‌این‌حال، پژوهشگران توضیح می‌‌دهند چرا چشم‌‌انداز کلی تاریک به‌‌نظر می‌‌رسد و چرا توقف روند جنگل‌‌زدایی در نبرد ما علیه تغییرات اقلیمی تا این حد اهمیت دارد. ایزتر وین‌‌رایت‌‌دری، مشاور فنی امور جنگل در انجمن جانورشناسی لندن می‌‌گوید:

برای مثال، توقف جنگل‌‌زدایی و بازیابی جنگل‌‌های استوایی می‌‌تواند ۳۰ درصد از الزامات مقرر در توافق پاریس را برآورده کند. رسیدن به این اهداف بدون پایبندی به تعهدات در توقف جنگل‌‌زدایی ممکن نخواهد بود.

روند خالص جنگل‌زدایی در جهان به‌سرعت در حال رشد است.

هانسون در جمع‌بندی گزارش اخیر چنین می‌گوید:

در این مبارزه در حال شکست‌‌خوردن هستیم؛ ولی نباید امید خود را از دست بدهیم. این گزارش نیز همچون گزارش‌های مشابه زنگ هشداری است تا باردیگر تعهدات و اقدامات و سرمایه‌‌گذاری‌‌های خود را مطابق NYDF بازنگری کنیم.