روش‌هاي انتقال ايدز

 

درست است كه ايدز يك بيماري واگيردار است، يعني از فردي به فرد ديگر منتقل مي‌شود، اما شايد بشود گفت‌ خوشبختانه انتقال اچ‌آي‌وي براحتي ويروس‌هاي ديگر نظير سرماخوردگي نيست. در واقع اچ‌آي‌وي از طرق خاصي سرايت مي‌كند كه آگاهي عمومي از آنها مهم‌ترين و موثرترين راه مواجهه فردي و اجتماعي با اين مقوله است و هر چه اين آگاهي بيشتر باشد، توانايي ما در مهار گسترش آن بيشتر و نيز نوع رفتارمان با مبتلايان «انساني‌تر» خواهد بود.

مصاديق اصلي شناخته شده براي انتقال اچ‌آي‌وي از فردي به فرد ديگر به اين قرار است:

ـ استفاده از سرنگ‌هاي مشترك بين معتادان تزريقي

ـ آميزش جنسي

ـ خون و فرآورده‌هاي خوني

ـ از مادر به جنين يا نوزاد شيرخوار

در واقع سازوكار اصلي انتقال اچ‌آي‌وي آن است كه ويروس موجود در بدن فرد مبتلا به طريقي وارد خون فرد ديگري شود و از اين طريق او را نيز مبتلا سازد. مثلا در معتادان تزريقي كه از سرنگ‌هاي مشترك استفاده مي‌كنند، مقداري از خون آلوده فرد ناقل در سرنگ باقي مي‌ماند و هنگام تزريق فرد ديگر، به خون او منتقل مي‌شود يا در رابطه جنسي، بخصوص رابطه محافظت نشده، ويروس از طريق ترشحات بدن فرد آلوده مي‌تواند به بدن فرد ديگر منتقل شود. همان‌گونه كه در بالا اشاره شد، خون و فرآورده‌هاي خوني نيز يكي از راه‌هاي مهم ابتلا به اين ويروس است.اين شيوه به لحاظ تاريخچه ايدز در ايران حائز اهميت است؛ زيرا نخستين موارد ابتلا در كشورمان سال 1365 از طريق تزريق خون آلوده به بيماران نيازمند هموفيلي و تالاسمي بوده است.

پيشگيري و پذيرش

 

آگاهي از اين شيوه‌ها دو جنبه دارد؛ يكي جنبه بازدارنده كه در واقع جنبه پيشگيرانه است و فرد را در همه حال هوشيار نگه مي‌دارد تا از موقعيت‌ها و رفتارهاي منجر به ابتلا به اچ‌آي‌وي بپرهيزد. اين رفتارها را اصطلاحا «رفتارهاي پر‌خطر» مي‌نامند. مصاديق بارز رفتارهاي پرخطر استفاده از سرنگ‌هاي مشترك در بين معتادان تزريقي و نيز آميزش‌هاي مراقبت نشده است. مورد اخير، چنان‌ كه به آن خواهيم پرداخت، در حال رشد و گسترش است و حتي هشدارهاي موكدي را از سوي بالاترين مسئولان كشور در امر بهداشت و درمان درپي داشته است.جنبه ديگر كه آن را «پذيرش» مي‌ناميم، در واقع چگونگي مواجهه افراد جامعه با يك فرد مبتلا به اچ‌آي‌وي يا ايدز خواهد بود. ظاهرا به دليل نداشتن آگاهي‌هاي لازم در مورد شيوه‌هاي انتقال اين ويروس، افراد سالم، حتي افراد خانواده فرد بيمار، از هر گونه رويارويي با او اكراه دارند و از او پرهيز يا در مواردي حتي او را طرد مي‌كنند. اين امر، بار بيماري را براي فرد مبتلا گران‌تر خواهد ساخت و بر رنج‌هاي او خواهد افزود. به همين دليل شايد خالي از لطف نباشد كه بدانيم راه‌هاي زير به هيچ وجه سبب انتقال اين ويروس نخواهد شد. راه‌هايي كه به نظر مي‌رسد بسياري از افراد نسبت به آنها سوءظن دارند:

ـ دست دادن

ـ روبوسي كردن ‌(منظور روبوسي‌هاي معمول هنگام ديد و بازديد است‌)

ـ خوابيدن در يك اتاق يا در يك تختخواب

ـ استفاده از ظرف غذاي مشترك

ـ استفاده از حمام مشترك

ـ استفاده از توالت مشترك ‌(حتي توالت فرنگي)

ـ استفاده از استخر مشترك

ـ نيش حشرات ‌(مثلا برخلاف تصور رايج تاكنون هيچ مورد سرايت از طريق نيش پشه مشاهده نشده است‌).

به اين ترتيب افراد خانواده و حتي همسر فرد مبتلا به اچ‌آي‌وي يا ايدز براحتي و با خيالي آسوده مي‌توانند در كنار او براي سال‌هاي متمادي زندگي سالمي را تجربه كنند. با اين حساب، فرد مبتلا مي‌تواند براحتي در مدرسه يا دانشگاه كنار همكلاسي‌هايش به تحصيل خود ادامه دهد يا در محل كار خود مانند زمان سلامتش حضور داشته و به فعاليت‌هاي شغلي بپردازد بدون آن‌كه بيم سرايت ويروس يا بيماري او به ديگران برود. فقط در اين بين بايد توصيه‌هاي بهداشتي را جدي گرفت.هرگز از وسايل و لوازم شخصي مشترك با هيچ فرد ديگري بويژه فرد مبتلا استفاده نكنيد. منظور از وسايل و لوازم شخصي، وسايل‌ بهداشتي است كه هنگام استفاده ممكن است در بدن زخم‌هاي ريزي ايجاد كنند. از اين جمله مي‌توان به مسواك يا وسايل اصلاح اشاره كرد. در ساير موارد هيچ خطري در بين نخواهد بود.





تاريخ : شنبه 18 آذر 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |