تقويم ايراني در گذر زمان

 

تقويمي كه امروزه به عنوان تقويم هجري شمسي از آن استفاده مي‌كنيم، از دقيق‌ترين تقويم‌ها در سطح دنياست كه تنها 127 سال از عمر آن مي‌گذرد. در كشورهاي مختلف بر اساس نيازهاي كاربران و همچنين با در نظر گرفتن يك الگوي مشخص تقويم خاصي طراحي و تنظيم مي‌شود. ويژگي مشترك همه اين تقويم‌ها نامگذاري روزها، هفته‌ها و ماه‌هاي سال به اسامي مختلف است.معمولا گردش زمين به دور خورشيد و حركت وضعي زمين به عنوان مبناي تقسيم‌بندي زمان در تنظيم تقويم‌هاي مختلف مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بررسي مقايسه‌اي تقويم‌هاي مختلف در سطح دنيا نشان داده است در همه آنها پديده‌هاي طبيعي كه به طور متناوب تكرار مي‌شوند و تابع دوره‌هاي گردش طبيعي است، مبناي اصلي تقسيم‌بندي زمان به روز، هفته، ماه و سال است. اما تاريخچه تقويم قدمتي طولاني و كهن دارد. در گذشته‌هاي بسيار دور، كشاورزان دريافته بودند بر اساس دوره‌هاي زماني خاص مي‌توان زمان مناسبي را براي بذر افشاني در نظر گرفت. از همان زمان انسان‌ها به اين فكر افتادند كه مي‌توانند بر اساس دوره‌هاي زماني مشخص تقويمي را تنظيم كنند.يش از اين‌كه حركت زمين به دور خورشيد به عنوان مبنايي براي تنظيم تقويم مورد استفاده قرار گيرد، انسان‌ها تصميم گرفتند از دوره گردش ماه به عنوان مبنايي براي تنظيم تقويم استفاده كنند. اما از آنجا كه پديده‌هاي طبيعي كه ماه‌هاي سال بر اين اساس نامگذاري مي‌شد در طول سال تغيير مي‌كرد، در نظر گرفتن ماه‌هاي قمري به عنوان مبنايي براي تقسيم زمان با مشكلات و محدوديت‌هايي مواجه مي‌شد. در زمان ملك شاه سلجوقي تقويمي به عنوان تقويم جلالي تنظيم شد كه با عناويني ديگر مانند سلطاني يا ملكي نيز از آن نام برده مي‌شود. اين تقويم بر اساس سنت‌هاي كهن ايراني و با در نظر گرفتن روز نخست سال به عنوان زمان اعتدال بهاري تنظيم شده است. سال جلالي كه روز اول بهار آغاز مي‌شود از 12 ماه 30 روزه تشكيل مي‌شود و در پايان نيز 5 روز به آن اضافه مي‌شود. تقويم هجري شمسي نيز شكل تكامل‌يافته تقويم جلالي است كه ويژگي منحصر به فرد آن برابري طول سال با تقويم طبيعي است.

 





تاريخ : دو شنبه 7 فروردين 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |