امروزه گوشی های هوشمند رقابت شدیدی در دوربین های عکاسی خود دارند و بسیاری البته این رقابت را در بالاتر بودن رقم مگاپیسل دوربین ها میبینند. اما «مگا پیکسل» چیست؟ چه نقشی از دوربین عکاسی و تصویر نهایی بازی میکند و دوربین عکاسی گوشی هوشمند ما به چه میزان «مگاپیکسل» نیاز دارد؟

کاربران، معمولا در بین مشخصات اصلی که از یک گوشی هوشمند سراغ میگیرند، توجه اساسی را معطوف به دوربین آن گوشی هوشمند میکنند و معمولا نیز این توجه بیش از همه معطوف به رقم «مگاپیکسل» دوربین گوشی هوشمند است.

اما سوال اصلی برای ما باید این باشد که اساسا «مگاپیکسل» چیست و دوربین گوشی هوشمند ما به چه میزان مگاپیکسل برای تولید تصاویر با کیفیت نیاز دارد؟ و اینکه آیا اساسا بالاتر بودن «مگاپیکسل» یک دوربین به معنای با کیفیت تر بودن تصاویر تولید آن است؟

در اینجا سعی میکنیم کمی پیرامون «مگاپیکسل» و نقش آن در دوربین گوشی های هوشمند غور کنیم:

اینگونه رقم خورده است که معمولا «مگاپیکسل» یکی از عامل های اصلی در تبلیغات گوشی های هوشمند است. این موضوع بسیار تاسف بار است زیرا امروز توجه به اندازه و میزان مگاپیکسل معیاری بسیار نا مربوط و غیر مناسب برای تخمین کیفیت دوربین و تصاویر دوربین گوشی هوشمند است.

دوراقع جریان مگاپیکسل از این قرار است: وضوح یک تصویر دیجیتالی غیر فشرده و در حالت عادی، دو مقیاس اساسی دارد. وضوح افقی و وضوح عمودی. به عبارت دیگر اگر تعداد پیکسهای موجود در طول و عرض تصویر را شمرده و در هم ضرب کنید به تعداد کل پیکسل های موجود در آن تصویر میرسید.

به شکل عمومی تعداد بیشتر پیکسل ها در تصویر به معنی وضوح بیشتر تصویر است. در اینجا است که مگاپیکسل معنی پیدامیکند: هر مگاپیکسل به معنی وجود یک میلیون پیکسل در تصویر نهایی است:

در نتیجه برای به دست آوردن اینکه هر دوربین قادر به ایجاد چند مگاپیکسل است، کافی است که به سادگی وضوح عمودی و افقی سنسود دوربین را در هم ضرب کرده و نتیجه را بر میلیون تقسیم کنید. برای مثال یک تصویر 1000 x 1000 پیکسل، برابر با یک مگاپیکسل است و یک تصویر 1920 x 1080 کمی بیش از دو مگاپیکسل و به همین ترتیب یک تصویر 4k بیش از 8 مگاپیکسل. 

پس چرا مگاپیکسل نباید ارتباط چندانی با کیفیت تصاویر تولیدی داشته باشد؟ نکته ابتدایی در اینجا است که افزایش تعداد پیکسل ها در ابتدای کار کاملا ملموس بوده و به چشم می آید. برای مثال حرکت از یک مگاپیکسل به دو مگاپیکسل به معنی حرکت از SD به HD است و تفاوت فاحش است. زیرا تعداد پیکسلها در یک اینچ مربع یکباره دو برابر میشود.

اما حرکت از 5 مگاپیکسل به 6 مگاپیکسل کمتر قانع کننده است زیرا تعداد پیکسها در یک اینچ مربع در حدود تنها 20 درصد افزایش میابد که اساسا قابل تشخیص نیست و این میزان پیکسل در حجم بزرگتری از تصویر پخش میشود. موضوع مهمتر این است که شما در گوشی هوشمند خود سخت افزاری را داشته باشید که بتواند این تعداد پیکسل را نمایش دهد. مهمتر از همه اما این است که همه پیکسل ها به یک شکل هم ایجاد نمیشوند.

کمی در مورد پیکسل

روش کار دوربین گوشی های هوشمند وبه شکل کلی دوربین های دیجیتال کاملا مشخص است. این دوربین ها از یک لنز برای متمرکز کردن نور بر روی یک ورقه شیشیه ای که از عناصر قرمز، آبی و زرد تشکیل شده استفاده میکنند. در پشت این ورقه یک سنسور تصویر وجود دارد که از عناصر سیلیکونی ساخته شده که شدت و کثرت نوری که بر آنها میتابد را ثبت میکنند.

ورقه شیشیه ای رنگی رنگهای متفاوت را به سنسور های متفاوت میفرسد و با تئجه به تفاوت موجود بین نورها مختلف پردازشگر موجود در دوربین مشخص میکند که هر پیکسل در تصویر باید چه رنگی داشته باشد:

اما در اینجا چند محدودیت وجود دارد. هر سنسور میزانی از پارازیت و اختلال را دارا است که ناشی از مقادیر اتفاقی است که در سنسور بدون توجه به شدت نور تولید میشود. در حال حاضر تولید و طراحی سنسورهایی که کمترین پارازیت یا همان Noise را داشته باشند بسیار سخت و هزینه بر است.

در سنسورهای بزرگتر (مثلا در دوربین های با وضوح پایین) این موضوع چندان مهم نیست. زیرا نور به اندازه ای به سنسور میتابد که بتواند Noise را برطرف کند (به همین دلیل است که بیشتر دوربین ها در مکان های تاریک تصاویر با Noise بالا بدست میدهند). اما به هر میزان که سنسورها کوپک تر میشوند نور کمتری به آنها میتابد و پایین آوردن Noise بسیار سخت و هزینه بر میشود.

در واقع با افزایش مگاپیکسل در دوربین ها که برخی از برند ها بسیار تبلیغ آن را میکنند، سازنده و طراح این اجازه را میدهد که Noise یا پارازیت در پیکسل هر تصویر بیشتر شود و علارقم تعداد بیشتر پیکسل ها کیفیت نهایی تصویر کاهش یابد.

به عبارت واضح تر به هر میزان که تعداد مگاپیکسل ها افزایش یابد، کیفیت لنز در تنگنای بیشتری قرار میگیرد. عبارت ساده تر این است که لنز هایی که تعداد سنسور های وضوح تصویر را نسبت به کیفیت آنها بیشتر میکنند، تعداد پیکسل های بیشتری را به تصویر میدهند، اما هیچ اطلاعات جدیدی برای اضافه شدن به این پیکسل ها عملا وجود ندارد، زیرا به هر میزان که اطلاعات قابل دریافت بوده، قبلا توسط لنز دریافت شده است و بیش از آن پردازش نخواهد شد.

بدتر از آن اینکه نرخ پایین کیفیت لنز در نسبت با وضوح، میتواند منجر به در هم ریختگی رنگ ها شود: نوری که از میان یک فیلتر رنگ عبور میکند ممکن است بر سنسور دیگری که مربوط به یک رنگ دیگر است تاثیر گذاشته و دقت رنگ های تصویر نهایی را به شدت کاهش دهد.

این موشوع رابه سادگی میتواند با گرفتن یک عکس با یک لنز ارزان قیمت ولی با وضوح بالا و سپس دیدن آن در صفحه نمایشی با توانایی نسان دادن تصویر در ابعاد اصلی، خود مشاهده کنید. متوجه خواهید که شد که رنگها کمی در هم آمیخته، تصنعی و مبهم هستند و عموما عکس تا حد زیادی بی کیفیت تر از آنچه در صفحه نمایش گوشی با ابعاد کوچکتر دیده میوشد، از کار در آمده.

چگونه یک گوشی هوشمند با دورین خوب بخریم؟

خب حال بگذارید تصور کنیم شما به دنبال یک گوشی هوشمند با یک دوربین عالی و با کیفیت هستید. اما اگر تعداد مگاپیکسل اهمیتی ندارد، به چه نکته ای باید توجه کنید؟ جواب این است: دقت رنگها، عملکرد در نور کم و کیفیت لنز. متاسفانه یافتن اطلاعات در این باره از طریق مشخصات فنی که سازنده گوشی ارائه میکند ممکن نیست. در نتیجه بهترین اقدام، خواندن بررسی های تخصصی در خصوص عملکرد و مشخصات دوربین گوشی هوشمند مورد نظر است.

همچنین اگر تصاویر نمونه ای از عکاسی گوشی هوشمند مذکور در فضای نت وجود دارد خود میتوانید با دیدن آنها در قطع واقعی و وضوح اصلی کیفیت لنز و دقت رنگ آن را تشخیص دهید. این موضوع کمک میکند که کیفیت پیکسل ها و نه تعداد آنها را مد نظر قرار دهید.

در حال حاضر گوشی های نوکیا Lumia بهترین و با کیفیت ترین لنز ها را در اختیار دارند. برای مثال گوشیLumia 1020 تقریبا تصاویری با کیفیت نزدیک به دوربین های DSLR تولید میکند. از آن سوی در سیستم عاملiOS گوشی iPhone 5S لنز فوق العاده با کیفیتی را در دوربین خود جا داده است. به همین دلیل است که بهای این گوشی ها کمسی از سایر نمونه های مشابه بیشتر است:

اما اگر منتظر تحولات آینده هستید، به هیچ وجه دوربین های Pelican را از دست ندهید. این دستگاه ها از شبکه ای از دوربین ها استفاده میکنند که هرکدام از آنها تنها یک رنگ را دریافت کرده و با استفاده از یک نرم افزار فوق العاده هوشمند تصاویری با کیفیت به مراتب بهتر و بیشتر از دوربین گوشی های هوشمند تولید میکنند.

البته این دستگاه ها هنوز وارد بازار نشده اند، اما به نظر میرسد تا یکسال آینده تجاری سازی شده و به تدریج در گوشی های هوشمند از آنها استفاه شود. تا آن زمان سعی کنید که تعداد مگاپیکسل در یک دوربین شما را به اشتباه نیندازد!