انتظار میرود متوسط درجه حرارت جهانی طی دهههای آینده بیش از دو درجه سلسیوس افزایش داشته باشد. یکی از گروههای معتبر زیستمحیطی در تازهترین گزارش خود هشدار داده به احتمال زیاد تابستانهای آینده سختتر و دشوارتر خواهد بود.
کیم نولتون، محقق ارشد هیات دفاع از منابع طبیعی و یکی از نویسندگان این گزارش می گوید: «تابستان همیشه فصلی بوده که بسیاری از مردم فرا رسیدن آن را انتظار می کشیدند، اما تغییرات اقلیمی روز به روز تهدیدات بیشتری را بر سیستم های طبیعی تحمیل می کند و طبیعتا ما نیز باید بیشتر به فکر باشیم.» دکتر نولتون باور دارد دنیا اکنون شاهد تاثیرپذیری هرچه بیشتر سلامت مردم به واسطه تغییرات اقلیمی است. نولتون که در مدرسه بهداشت عمومی میلمن نیویورک و با سمت استادیار دانشگاه کلمبیا مشغول فعالیت است، می افزاید: «افراد مسن، کودکان و کسانی که با مشکلات دوره ای تنفسی دست به گریبانند، بیشتر در معرض خطر هستند.» گزارش اخیر هیات دفاع از منابع طبیعی که در عین حال گزارش همتای خود یعنی ارزیابی اقلیم ملی را نیز مدنظر قرار داده، مشخصا براساس تازه ترین تحقیقات علمی و خط مشی ها تبیین شده است. در این گزارش استدلال شده تغییرات اقلیمی نه تنها به تاثیرات اساسی و مهم بر منابع مالی و سلامت عمومی منجر خواهد شد، بلکه حتی هزینه های جدی اکولوژیکی ازجمله تغییرات گسترده در شرایط آب و هوا و نابودی زیرساخت ها را نیز بر محیط تحمیل خواهد کرد. گزارش همچنین به آسیب های ناشی از خشکسالی ها و بروز سیلاب ها اشاره کرده و آنها را مهم برمی شمارد. این گزارش در عین حال هشدار می دهد تغییرات اقلیمی طی دهه های آینده بشدت دارایی ها و سلامت مردم را تهدید خواهد کرد. خطراتی که دامنه گسترده آنها شامل سیلاب های مرگبار، افزایش سطح آب دریاها، امواج خطرناک گرما و تهدید بخش اعظم کشاورزی خواهد بود. با وجود این که گزارش مذکور به نوعی مطالعه موردی در کشور آمریکاست، اما متخصصان باور دارند دامنه تغییرات اقلیمی طبیعتا متوجه سایر مناطق جفرافیایی و کل سیاره زمین نیز خواهد شد. سال گذشته در دهه های آینده احتمالا اتفاقاتی نظیر جنگ، جنایت و دیگر اعمال خشونت آمیز بسیار پیش افتاده تر از تاثیراتی همچون افزایش موج های گرماست که تغییرات اقلیمی زمینه مساعد آنها را فراهم خواهند کرد.
آنچه در ادامه می خوانید، فهرست خطراتی است که می توانند گرمای تابستان را طی سال های آینده فرسایشی تر کنند.
1 ـ امواج گرما
تابستان ها همیشه گرم بوده، اما در آینده گرم تر خواهد بود. تغییرات اقلیمی در آینده امواج گرما را طولانی تر، گرم تر و تناوب آنها را بیشتر می کند. از سال 1259 هجری شمسی تاکنون که آمار و اطلاعات مربوط به هواشناسی و درجه حرارت هوا ثبت شده، در مجموع 9 سال جزو گرم ترین ها بوده، اما نکته جالب توجه این که هشت سال از این 9 سال خیلی گرم بعد از سال 1379 هجری شمسی اتفاق افتاده اند. گزارش در عین حال یادآور می شود اردیبهشت گذشته گرم ترین ماه سیاره زمین بوده که در طول تاریخ ثبت اطلاعات هواشناسی گزارش شده است. بنابر گزارش درجه حرارت هوا می تواند تا سال 1479 هجری شمسی (86 سال دیگر) حدود 3.8 درجه سلسیوس افزایش پیدا کند و این برای کره زمین یک فاجعه است. گرما چه به صورت مستقیم (به واسطه امواج گرما) و چه به صورت غیرمستقیم (به واسطه بیماری های قلبی ـ تنفسی) یکی از دلایل عمده مرگ و میر در آینده خواهد بود.
2 ـ روزهایی با هوای بد
به واسطه تغییرات اقلیمی، نه تنها روزها گرم تر خواهند شد بلکه حتی آلودگی ناشی از مه دود و ازن تروپوسفری افزایش پیدا کرده و به این سبب تعداد روزهای با هوای بد نیز بیشتر خواهد شد. منظور از ازن تروپوسفری، مولکول های ازن تشکیل دهنده لایه تروپوسفر زمین است که برخلاف مولکول های تشکیل دهنده لایه ازن، آلاینده زیست محیطی تلقی می شوند. ازن تروپوسفری یا ازن لایه زمینی به واسطه انجام واکنش شیمیایی میان ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن در حضور نور خورشید پدید می آید. نتیجه تشدید چنین فرآیندی نیز طبیعتا افزایش تحریکات تنفسی و بخصوص وخیم تر شدن اوضاع سلامت برای کسانی است که به مشکلاتی نظیر آسم مبتلا هستند.
3 ـ حشرات گزنده
تغییرات اقلیمی می توانند شرایط ایده آلی برای گسترش بیماری هایی که ناقل آنها حشرات هستند، فراهم کنند. علاوه بر این، افزایش درجه حرارت هوا احتمالا به افزایش انواع ساس ها و کنه هایی منجر خواهد شد که به نوعی حاملان درجه اول باکتری هایی محسوب می شوند که مولد بیماری موسوم به لایم هستند. بیماری لایم اغلب به واسطه نیش کنه های پاسیاه آلوده به این باکتری به انسان منتقل می شود. از علائم شایع این بیماری نیز می توان به تب، سردرد، خستگی مفرط، خارش و جوش های خاص پوستی موسوم به میگران های اری تما اشاره کرد. (میگران های اری تما را در فارسی به نام چشم گاو نیز می شناسند). این بیماری که شروع آن از علائم و ظواهر پوستی است، در صورت عدم درمان به مفاصل، قلب و سیستم عصبی سرایت خواهد کرد. افزایش شمار حشرات ناقل بیماری نیل غربی و تب دِنگی نیز از دیگر تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی خواهد بود. ویروس نیل غربی توسط حشرات منتقل شده و تاکنون درمان یا واکسن خاصی برای آن ارائه نشده است. این بیماری خوشبختانه اغلب علائم خاصی ندارد و تنها بین یک تا پنج نفر از افراد مبتلا به تب های حاد دچار می شوند. در مقابل حدود یک سوم جمعیت جهان در مناطقی زندگی می کنند که خطر عفونت دنگی در آنها شایع و زیاد است. این عفونت ویروسی در نواحی استوایی و زیراستوایی اغلب به علائم حاد و گاهی نیز مرگ منجر می شود. پشه آئدس ناقل این بیماری است و در نواحی حاره به ببر آسیایی مشهور است. تاکنون واکسنی برای بیماری دنگی تهیه نشده و تنها راه مقابله با آن پرهیز از گزیدگی است.
4 ـ رشد نامتعارف پیچک سمی
پیچک سمی گیاهی است که در آسیا و آمریکا به وفور یافت می شود. تماس پوست انسان با این گیاه گلدار اغلب به خارش پوستی، آبریزش بینی و ایجاد جوش های دردناک منجر می شود. علت این مساله را نیز باید در ترشح شیره این گیاه و نوعی ترکیب شیمیایی موسوم به اوروشیول جستجو کرد. اوروشیول نوعی آلرژن روغنی با منشاء ارگانیک است. پیچک سمی ظاهرا یک نگرانی ساده و پیش پا افتاده است، اما باید توجه داشت هر سال صدها هزار مورد جدی از حساسیت به واسطه آن گزارش می شود. شمار چنین گزارش هایی در آینده حتی بیشتر هم خواهد شد، چرا که تغییرات اقلیمی، رشد سریع تر این گیاه و تولید سم اوروشیول بیشتر را به واسطه افزایش آلودگی ناشی از دی اکسیدکربن به دنبال خواهد داشت. تغییرات اقلیمی در عمل باعث شاداب تر و سمی تر شدن این گیاهان می شوند.
5 ـ افزایش آلرژی ها
تحقیقات نشان داده افزایش درجه حرارت و میزان دی اکسیدکربن، رشد هرچه بیشتر گیاهان علفی هرز را به دنبال دارد. سال 1390 هجری شمسی تحقیقات نشان داد میزان تولید گرده گیاه علفی و گلده موسوم به رگ و یکی از شناخته شده ترین عوامل آلرژی زا، در برخی نقاط آمریکای شمالی نسبت به دهه 90 میلادی عملا چند برابر شده است. چنانچه افزایش میزان ازن با گرده افشانی بیشتر این گیاهان مقارن شود، آن گاه باید منتظر مشکلات تنفسی و بهداشتی جدی تر شد.
6 ـ بیماری هایی با ریشه غذایی
یکی دیگر از راه هایی که تغییرات اقلیمی می توانند از طریق آن زمینه بیماری انسان ها را مهیا کنند، ترغیب رشد باکتری هایی نظیر سالمونلا و کامپیلوباکترهاست که همه به نوعی ریشه غذایی دارند. سرعت تکثیر این باکتری ها در تابستان نسبت به دیگر فصل های سال بیشتر است. علاوه بر این افزایش رشد توده های جلبکی سمی بخصوص در آب های ساحلی، احتمال انتقال بیماری ها توسط غذاهای دریایی را بیشتر می کند.
7 ـ شناگری خطرناک
توده های جلبکی می توانند خطری جدی برای شناگران محسوب شوند. این مساله به دو دلیل مهم است؛ اول به واسطه بلع ناخواسته و هضم توده های جلبکی سمی و دوم به دلیل تماس های ناخواسته با پوست. تحت شرایط کنونی بهتر است دوستداران ورزش شنا پس از بارندگی های طولانی و شدید از شنا کردن پرهیز کنند، چرا که بارندگی های اینچنینی می توانند آلودگی ها و باکتری ها را با خود از زمین به آبگیرها منتقل کنند.
8 ـ آسیب جدی به پارک های ملی
بسیاری از پارک های ملی و حتی سایت های گردشگری به واسطه تغییرات اقلیمی در معرض خطر قرار دارند. افزایش سطح آب دریا، فرسایش ساحلی، افزایش سیلاب، بارندگی های سنگین و آتش سوزی های با تناوب بیشتر از جمله مواردی هستند که زمینه آسیب جدی به این عرصه ها را فراهم خواهند کرد.
.: Weblog Themes By Pichak :.