دستگاه جزرومد سنج مجهز به سنجده فراصوتی با قابلیت جمع آوری و ارائه اطلاعات جزرومدی از طریق سیستم پیام کوتاه تلفن همراه در کشور طراحی و ساخته شد.

محمدرضا بیات، کارشناس مدیریت آبنگاری و نقشه برداری مناطق ساحلی سازمان نقشه برداری کشور و مبتکر دستگاه جزر و مدسنج مجهز به سنجنده فراصوتی با اشاره به قدمت 200 ساله استفاده از سیستم‌های مکانیکی برای جمع آوری اطلاعات جزر و مدی گفت: اساس شیوه سنتی، مشاهده مستقیم سطح آب بر روی یک شاخص درجه‌بندی شده است که این شاخص در محل مناسبی نصب می‌شود و طی مدت حداقل یک ماه هر 10 دقیقه اطلاعات آن قرائت می‌شود که البته این کار بسیار طاقت‌فرسا است و عواملی از قبیل شرایط آب و هوایی نامساعد، باد، باران، گرما، تاریکی، خستگی افراد و عدم توجه در انجام مسوولیت منجر به پایین آمدن کیفیت اطلاعات جمع‌آوری شده می شود.

وی خاطرنشان کرد: امروزه ابزارهای مکانیکی و نیز ترکیبی از دستگاه‌های مکانیکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این دستگاه‌ها به دلیل وجود قطعات متحرک و قطعاتی که در تماس مستقیم با آب دریا قرار دارند، فرسودگی و تخریب اجتناب‌ناپذیر است و لذا این سامانه‌ها نیازمند بازدیدهای دوره‌یی منظم می‌باشند.

بیات تصریح کرد: با توجه به مواجهه دائمی با این مسائل و به دلیل سالها فعالیت در زمینه نقشه‌برداری دریایی، ایده ساخت سامانه‌ای جهت جمع‌آوری اطلاعات جزر و مدی به صورت کاملا خودکار با خصوصیاتی منحصر به فرد به ذهنم خطور کرد و با استفاده از دانش الکترونیک که کمک شایانی به تمامی علوم کرده است موفق به طراحی، ساخت و بهره‌برداری از این سامانه شدم که در مقایسه با سامانه‌های موجود دارای مزیت‌های قابل توجهی می‌باشد.

وی خاطرنشان کرد: عملکرد این سامانه مبتنی بر اندازه‌گیری فاصله با استفاده از امواج اولتراسونیک می‌باشد. دستگاه دارای سنجنده فاصله یاب و کنترل کننده است که بخش سنجنده از نوع اولتراسونیک صنعتی و مقاوم در شرایط سخت آب و هوایی بوده و دارای قابلیت سامانه تصحیح داخلی می‌باشد.

بیات تصریح کرد: این سنجنده می‌تواند در هر ثانیه 10 بار اندازه‌گیری با دقت میلی‌متر را انجام دهد. کنترل کننده دستگاه وظیفه جمع‌آوری و مدیریت اطلاعات و راهبری بخش‌های جانبی از جمله مدیریت بخش ارسال رادیویی تنظیمات و بخش جی اس ام را بر عهده دارد.

وی خاطرنشان کرد: بخش جی اس ام امکان دسترسی به اطلاعات از طریق پیام کوتاه، ارسال تنظیم‌ها و دریافت اطلاعات را فراهم می کند و همچنین با استفاده از بستر جی پی آر اس امکان ارسال اطلاعات بر روی سایت طراحی شده و مشاهده لحظه‌ای اطلاعات هر ایستگاه نیز موجود است. همچنین این بستر قابلیت دریافت اطلاعات ذخیره شده در هر ایستگاه را نیز دارا است.

بیات تصریح کرد: بخش رادیویی داخلی به همراه گیرنده، امکان دریافت اطلاعات لحظه‌یی جهت طرح‌های اجرایی نظیر عملیات لایروبی که به سامانه خودکارسازی مجهز شده را فراهم می‌کند. دستگاه قابلیت جمع‌آوری 64 هزار داده را دارد. به عنوان مثال با نرخ زمانی 5 دقیقه، مدت دویست و بیست و دو روز می‌توان اطلاعات را ذخیره کرد، همچنین مجهز کردن این سامانه به گیرنده جی پی اس، این امکان را فراهم می‌کند تا در صورت استفاده از این دستگاه‌ها در ایستگاه‌های متعدد، امکان مشاهده وضعیت جزر و مد به صورت لحظه‌ای در یک سایت با قابلیت نمایش موقعیت فراهم شود. از این سامانه می‌توان برای هشدار سونامی و یا وقوع سیلاب استفاده کرد.

وی در توضیح مشخصات و قابلیت دستگاه گفت: این سامانه از قابلیت اندازه‌گیری فاصله تا 6 متر و با دقت میلی‌متر با امکان افزایش به برد 10تا 15 متر، بخش کنترل کننده با قابلیت ذخیره‌سازی اطلاعاتی نظیر ارتفاع، زمان، تاریخ، موقعیت جغرافیایی و قابلیت تعیین نرخ زمانی جمع‌آوری اطلاعات، قابلیت ارسال اطلاعات از طریق دستگاه‌های تلفیق و تفکیک کننده قابل استفاده در طرح‌های اجرایی، زمان‌سنج داخلی دقیق با قابلیت تصحیح از طریق جی پی اس، قابلیت ارسال اطلاعات از طریق جی پی آر اس، دریافت تنظیم‌ها و کنترل عملکرد دستگاه از طریق پیام کوتاه، تخلیه اطلاعات به دو روش مستقیم یا از طریق جی پی آر اس، نصب دو سنجنده همزمان، قابلیت افزایش سنجنده فشار، قابلیت نصب دستگاه‌های هواشناسی، کنترل عملکرد دستگاه از طریق پیام کوتاه، تامین انرژی دستگاه از طریق باتری و سلول خورشیدی، تنظیم کد ارتفاعی سنجنده به سطح مبنا (کاربرد طرح‌های اجرایی)، امکان ایجاد شبکه فعال به صورت آنی و نرم‌افزار اطلاعات جمع‌آوری شده با قابلیت پالایش اطلاعات و نمایش به صورت نمودار و جدول برخوردار است.