فتوشاپ یک زمانی یک نرم‌افزار تخصصی و پیچیده به نظر می‌رسید که اغلب توسط طراحان و گرافیست ها مورد استفاده بود. امروزه اما نه تنها یک ابزار تقریباً ساده و قابل‌استفاده توسط همه به شکل ابتدایی است، بلکه یک فعل است که عملاً وارد زبان و ساختار زبانی ما شده است.

واقعیت این است که اکنون حجم عظیمی از تصاویر ویرایش شده وجود دارد که فتوشاپ مسئول همه آن‌ها است. تصاویر مجلات اغلب با فتوشاپ ویرایش شده‌اند، و حتی تصاویر بسیاری از دوستان ما که در سطح نت آن‌ها را می‌بینیم، با ابزار فتوشاپ ویرایش شده و اغلب بهبود یافته است!

شاید برای شما هم سؤال باشد که در یک چنین فضایی تشخیص عکس‌های واقعی از ویرایش شده چگونه ممکن است؟ روش‌هایی برای این موضوع وجود دارد که موضوع گزارش امروز ما است:

اول : بررسی بصری

شاید تصور کنید که تشخیص یک تصویر که به شکل حرفه‌ای فتوشاپ شده است، کار سختی است. اما در نهایت گرافیست های ماهر هم علائمی از خود در تصویر به جای می‌گذارند که راز آن‌ها را فاش می‌کند. اگر بدانید که به چه چیز باید دقت کنید، یک بررسی بصری ساده از تصویر می‌تواند به جعلی بودن یا نبودن آن راهنمایی کند.

الف: سطوح منحنی یا زاویه‌دار

زاویه و خمش نور در حالت طبیعی خود چیزهای زیادی برای گفتن به ما دارد. وقتی در حالت طبیعی قرار داشته باشد، خمش بسیار واضح بوده معمولاً یک باره ناپدید می‌شود. مانند خمش ها و زاویه‌ها در تصویر زیر:

طبق یک اصل مسلم، سطوح صاف برای جفت‌وجور شدن با هیچ شیء دیگری خمش پیدا نمی‌کنند. ممکن است نور و زاویه آن در برخورد با اشیا تغییر داشته باشد، اما سطوح و سایر اشیا از این موضوع استثنا هستند. پس سطوح صاف که خمیدگی غیرمعمول دارند یکی از نشانه‌های ما است.

ب) وجود نور متغیر

معمولاً در یک تصویر طبیعی نور به شکل یکسان تأثیر خود را بر همه اشیا گذاشته است. اما در تصاویر ویرایش شده ممکن است با اشیایی برخورد کنیم که نور آن‌ها برای توجه بیشتر دست کاری شده. به این معنی که تاریک تر یا روشن تر شده است. حتی در بسیاری از موارد زاویه تابش نور از دو جهت متفاوت و تأثیرات متفاوت بر بخش‌های مختلف تصویر حکایت از یک تصویر ویرایش شده دارد.

ج) تغییر و افت در کیفیت تصویر

برخی از کاربران آماتور فتوشاپ، برای آنکه تغییراتی که در تصویر ایجاد کرده‌اند، برای دیگران افشا نشود، اقدام به کاهش کیفیت تصویر می‌کنند! برای اینکه شما تقصیرها را به گردن دوربین بی‌کیفیت یا نور پایین بیندازید. این نکته را به خاطر داشته باشید که امروزه هم دوربین‌های دیجیتال و هم دوربین گوشی‌های هوشمند بسیار باکیفیت هستند. در این شرایط یک تصویر بی‌کیفیت همیشه مشکوک است.

همچنین دقت در بخش‌هایی از تصویر که احتمالاً ویرایش شده حاکی از تغییر کیفیت تصویر در آن نقاط است. معمولاً قسمت‌های ویرایش شده کیفیتی پایین تر از سایر قسمت‌های تصویر دارند.

این سه روش کمک زیادی برای تشخیص یک تصویر ویرایش شده با فتوشاپ یا سایر ابزارهای ویرایش تصویر، از یک تصویر واقعی می‌کند. اما اگر از این طریق جعلی بودن عکس مشخص نشد، تکلیف چیست؟

دوم: ابزارهای تحت وب برای تشخیص

اشاره کردیم که دوربین‌های امروز بسیار قدرتمند هستند و بخشی از این قدرت به واسطه اطلاعاتی است از تصویر در اختیار قرار می‌دهند. این اطلاعات برای تشخیص یک تصویر جعلی بسیار سودمند هستند. همچنین ابزارهای تحت وبی وجود دارند که برای تجزیه و تحلیل این اطلاعات طراحی‌شده‌اند.

الف: FotoForensics

این ابزار برای تشخیص تصاویر ویرایش شده از تکنیکی با عنوان Error Level Analysis یا تجزیه و تحلیل میزان خطا استفاده می‌کند و کار خود را به خوبی انجام می‌دهد. نکته جالب این است که این ابزار متکی به تصاویرRAW و تحلیل اطلاعات Meta Data آن‌ها برای تأیید اصالت تصویر نیست.

آزمایشی که ما بر روی این ابزار صورت دادیم و نتیجه آن را می‌توانید در اینجا ببینید. این تصویر دو جواهر را نشان می‌دهد که ما با فتوشاپ بخش‌هایی از آن را براق تر کرده ایم. می‌توانید قسمت‌های براق شده را در نتیجه بررسی این ابزار به خوبی مشاهده کنید:

برای استفاده از این ابزار به اینجا بروید.

ب) Izitru

این ابزار از روشی متفاوت برای تشخیص اصالت تصاویر استفاده می‌کند. در واقع از Meta Data و برخی دیگر از اطلاعات استفاده کرده و شش آزمایش مختلف را بر روی تصویر صورت می‌دهد و در نهایت یک گواهش تصدیق صادر می‌کند. البته این ابزار به دقت قسمت‌هایی از تصویر را که ویرایش شده مشخص نمی‌کند، در نتیجه اگر به دنبال افکت های بد می‌گردید، کمی ناامید می‌شوید.

در اینجا می‌توانید نتیجه آزمایش ما بر روی تصویر پیشین را با این ابزار ببینید. در بالای این تصویر اشاره شده است که این تصویر احتمالاً ویرایش شده:

برای استفاده از این ابزار به اینجا بروید.

ج) یک جستجوی معکوس در گوگل

شاید این که جعلی بودن یک تصویر را با گشتن به دنبال اصل آن اثبات کنیم چندان جالب نباشد، اما در بسیاری از موارد این راه حل ساده همه چیز را فاش می‌کند. حتی با مقایسه دو تصویر می‌توانید دقیقاً بدانید که کدام قسمت‌ها ویرایش شده است. هرچند در بسیاری از موارد برای تشخیص تصاویر منحصربه‌فرد، کارایی ندارد.

برای انجام یک جستجوی معکوس کافی است در جستجوی گوگل به قسمت Image یا تصاویر بروید و در نوار جستجو بر روی آیکون دوربین کلیک کرده و سپس عکس مورد نظر خود را آپلود کنید:

این‌ها همه روش‌هایی است که به واسطه آن‌ها می‌توانید تصاویر جعلی از واقعی را تشخیص دهید. شما چه راه‌حلی برای این موضوع می‌شناسید؟