شاید اولین سری از پهپادهای ایرانی را بتوان نمونه اولیه پهپاد مهاجر 1 نامید. این پهپاد بنابر نیاز کشورمان برای دستیابی به اطلاعات دشمن، در دوران جنگ تحمیلی توسط متخصصان کشورمان ساخته و رونمایی شد و کمک قابل توجهی به نیروهای کشورمان در دستیابی به اطلاعات محرمانه یگان‌های ارتش بعثی داشت.

اما پس از اینکه جنگ پایان یافت، متخصصان صنایع هوایی کشورمان در وزارت دفاع و جهادهای خودکفایی نیروها، دست به کار شدند و نمونه‌های مختلفی از پهپادها با قابلیت‌های متفاوت را تولید و در اختیار یگان‌های ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گذاشتند.

با تلاش متخصصان کشورمان، امروزه خانواده پهپادهای مهاجر، خانواده پهپادهای ابابیل و پهپادهای شاهد، یسیر، سریر و . . .، مشهورترین پهپادهای ایرانی هستند که عملیاتی بوده و در رزمایش های مختلف به کار گرفته شده‌اند.

اما حالا یک پهپاد جدید به نام "هما" توسط متخصصان کشورمان ساخته شده که در شکل بدنه، امکانات و ویژگی‌ها منحصر به فرد است.

بررسی جزئیات ویژگی‌ها و شکل بدنه این پهپاد نشان می‌دهد که این پهپاد بسیار شبیه و حتی پیشرفته‌تر از یک پهپاد مشهور آمریکایی به نام RQ-7 Shadow است.

پهپاد اسکن ایگل (راست) و پهپاد شادو آرکیو7 (چپ)

آرکیو 7 یک پهپاد کاملا آمریکایی و جزو مدرن‌ترین پهپادهای شناسایی و جاسوسی آمریکا به حساب می‌آید. این پهپاد اولین بار سال 1991 به پرواز درآمده و هم‌اکنون آمریکا و 5 کشور دیگر جزو به کار گیرندگان آن هستند.

طبق اطلاعات منتشره، آرکیو 7 نمونه مدرن‌تر آرکیو 2 است و آمریکا تاکنون نمونه‌های متعددی از این پهپاد را تولید و در ارتش، نیروی ویژه ارتش و نیروی دریایی خود به کار گرفته است.

این پهپاد در شرکت AAI آمریکا در شهر مریلند تولید می‌شود و ایالات متحده این پهپاد را در عملیات‌های مختلفی از جمله جنگ عراق عملیاتی و به کار برده است. آرکیو7 آمریکایی در 2 مدل A و B ساخته شده و نمونه B پیشرفته‌تر از مدل A این پهپاد است.

                                                                            ویژگی های پهپادهای آرکیو 7 آمریکایی

پیشتر، سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه طی سخنانی در 20 آذر ماه سال 91، گفته بود: پیش از به دام انداختن آرکیو 170، نمونه‌هایی از پهپاد اسکن‌ایگل و پهپاد دیگری به نام "شادو (به معنای سایه)" را در اختیار داشتیم. البته نمونه بومی اسکن ایگل نیز در حال تولید است. برخی از این پهپادها به خاطر نقص فنی در ایران سقوط کرده بودند که ما در حال کسب اطلاعات و تکنولوژی از آنها هستیم.

پهپاد شادو (آرکیو7) در حال فرود

این نشان می‌دهد که ایران نمونه‌ای از شادوی آمریکایی را در اختیار داشته و این امکان برای بهره‌گیری از مدل پیشرفته این پهپاد آمرکایی برای متخصصان کشورمان وجود داشته است.

حالا که پهپاد هما رونمایی شده است، بررسی ویژگی‌های این پهپاد نیز همین را نشان می‌دهد که این پهپاد ویژگی‌هایی در همان سطح و البته در برخی موارد، ویژگی‌هایی به مراتب پیشرفته‌تر از نمونه آمرکایی در اختیار دارد.

به طور مثال، در مداومت پروازی، نمونه پیشرفته آرکیو 7 آمریکایی (نوع B) حداکثر 6 ساعت می‌تواند پرواز مداوم داشته باشد اما نوع 1 هما، حداکثر 4-6 ساعت مداومت پروازی دارد و نوع 2 پهپاد ایرانی هما، بین 10 تا 12ساعت می تواند به طور مداوم پرواز شناسایی و جاسوسی داشته باشد.

وزن برخواست نوع B پهپاد آرکیو 7 آمریکا، 170 کیلوگرم اعلام شده است اما وزن برخاست نوع 2 پهپاد هما،260 کیلوگرم است. این به معنای آن است که نمونه ایرانی آرکیو7، قدرت به مراتب بیشتری دارد و بر همین اساس، طبعا تجهیزات قابل حمل توسط پهپاد همای ایرانی به مراتب بیشتر از نوع آمریکایی است و همین امر، این گمانه را افزایش می‌دهد که هما قابلیت انجام ماموریت‌های رزمی با تسلیح به موشک و بمب را هم داشته و یا در آینده خواهد داشت.

لحظه فرود (راست) و لحظه پرواز (چپ) پهپاد هما

پهپادهای هما همچون پهپادهای شادو، بال بالا هستند و از ارابه‌های فرود ثابت برخوردارند. البته هما نیز مانند شادو، قابلیت پرتاب لانچری و پرواز از روی باند را نیز داشته و برای بازیابی، با استفاده از ارابه‌های فرود روی باند فرود می‌آید.

اگر چه هنوز فرماندهان نظامی کشورمان از نوع موتور به کار رفته در پهپاد هما چیزی بیان نکرده‌اند، اما سردارحسین سلامی جانشین فرمانده سپاه پاسداران اخیر گفته بود: تمام اجزای پهپادها در داخل کشور ساخته می‌شود و از موتورهای وانکل (نوعی موتور دورانی درون‌سوز) تا موتورهای پیستونی و جت پهپادها را با تکیه بر توانایی‌ها خودمان تولید می‌کنیم.

وانکل، همان موتور مشهور دورانی دورن‌سوز است که چند کشور معدود در جهان به تکنولوژی ان دست یافته‌اند، تکنولوژی‌ای که  آمریکا در پهپادهای شادو (آرکیو-7) نیز به کار برده است.

تنها تفاوتی که در بدنه پهپاد آرکیو7 و پهپاد همای ایرانی دیده می‌شود، نوع دم طراحی شده برای پهپاد است. در نمونه آمریکایی، از دم 8 شکل بهره می‌رد، یعنی همان نوع دمی که ایران در پهپاد یسیر به کار برده است اما پهپاد هما، از نوع دم‌هایی استفاده می‌کند که با یک بوم (به صورت نیم مربع) به هم متصل هستند.

نمای گرافیکی از پهپاد هما

ماموریت اصلی پهپادهای هما، شناسایی و مراقبت ویژه اعلام شده است چرا که این پهپاد با در اختیار داشتن دوربین‌های دید در روز و شب، مجهز به چشمانی تیزبین است. این پهپاد همچنین قادر است تصاویر و فیلم‌های گرفته شده توسط دوربین‌هایش را به صورت لینک داده (انتقال آن‌لاین) به ایستگاه زمینی کنترل خود منتقل کند.

ویژگی‌های پهپادهای هما